Sự tham gia và vị thế của phụ nữ trong nền kinh tế góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững của đất nước

Thứ tư - 04/06/2025 15:07

Ảnh: Hội nghị đối thoại hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ

Vị trí của Việt Nam trên các bảng xếp hạng quốc tế về bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế cho thấy sự tham gia của phụ nữ vào nền kinh tế ở nước ta trong thời gian qua đã có nhiều cải thiện. Việt Nam là một trong số ít các quốc gia có tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng lao động cao nhất thế giới, chiếm hơn 46,7% tổng số lao động từ 15 tuổi trở lên của cả nước.
Năm 2019, tỉ lệ phụ nữ đứng đầu doanh nghiệp ở nước ta là 37%; đến năm 2021, Việt Nam xếp thứ 3 trên thế giới và thứ 2 ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương (chỉ sau Philippines), đạt 39%; năm 2023, Việt Nam đã đạt được tỉ lệ khá cao so với nhiều quốc gia khác về nữ giới giữ các vị trí lãnh đạo cấp cao tại doanh nghiệp, đạt 34%.
Theo Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu năm 2024 do Diễn đàn kinh tế thế giới công bố, chỉ số xếp hạng về bình đẳng giới của Việt Nam năm 2024 đứng thứ 72/146 quốc gia, tăng 11 bậc so với năm 2022. Cũng trong năm 2024, Hội đồng Kinh tế - Xã hội Liên hợp quốc đã bầu Việt Nam vào Hội đồng chấp hành Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) nhiệm kỳ 2025 – 2027 càng khẳng định vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
Đặc biệt, phụ nữ đã đóng góp quan trọng vào phong trào “Quốc gia khởi nghiệp” và phát triển bền vững với tỷ lệ sở hữu doanh nghiệp lên tới 26,5% tổng số doanh nghiệp Việt Nam.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đó, ở nước ta, công việc đặc thù của phụ nữ thường bị đánh giá thấp hơn nam giới; phụ nữ thường làm việc trong các ngành, nghề có thu nhập thấp hoặc những công việc dễ bị tổn thương; so với nam giới, phụ nữ ít được tiếp cận đến các nguồn lực sản xuất, giáo dục, phát triển kỹ năng và cơ hội việc làm.
Luật Bình đẳng giới ở nước ta đã quy định nam, nữ bình đẳng trong việc thành lập doanh nghiệp, tiến hành hoạt động sản xuất, kinh doanh, quản lý doanh nghiệp; bình đẳng trong việc tiếp cận thông tin, nguồn vốn, thị trường và nguồn lao động.
Các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế bao gồm: Doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nữ được ưu đãi về thuế và tài chính theo quy định của pháp luật; lao động nữ khu vực nông thôn được hỗ trợ tín dụng, khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư theo quy định của pháp luật.
Trong lĩnh vực lao động, Luật Bình đẳng giới ở nước ta quy định nam, nữ bình đẳng về tiêu chuẩn, độ tuổi khi tuyển dụng, được đối xử bình đẳng tại nơi làm việc về việc làm, tiền công, tiền thưởng, bảo hiểm xã hội, điều kiện lao động và các điều kiện làm việc khác; bình đẳng về tiêu chuẩn, độ tuổi khi được đề bạt, bổ nhiệm giữ các chức danh trong các ngành, nghề có tiêu chuẩn chức danh.
Các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực lao động bao gồm: Quy định tỷ lệ nam, nữ được tuyển dụng lao động; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho lao động nữ; người sử dụng lao động tạo điều kiện vệ sinh an toàn lao động cho lao động nữ làm việc trong một số ngành, nghề nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại.
Nghị định số 55/2019/NĐ-CP ngày 24/6/2019 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa quy định căn cứ nguồn lực, chương trình hỗ trợ, cơ quan, tổ chức hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa quyết định hỗ trợ theo thứ tự ưu tiên. Theo đó, thứ tự ưu tiên đầu tiên là doanh nghiệp nhỏ và vừa do phụ nữ làm chủ, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nữ hơn nộp hồ sơ đáp ứng đủ điều kiện được hỗ trợ trước.
Phải nhìn nhận rằng, hiện nay, bất bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế, lao động ở nước ta vẫn còn khá rõ nét, đòi hỏi phải được giải quyết để tạo động lực phát triển cho nền kinh tế đất nước.
Trong Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021 – 2030, Chính phủ đã đề ra chỉ tiêu tăng tỷ lệ lao động nữ làm công hưởng lương lên đạt 50% vào năm 2025 và khoảng 60% vào năm 2030; giảm tỷ trọng lao động nữ làm việc trong khu vực nông nghiệp trong tổng số lao động nữ có việc làm xuống dưới 30% vào năm 2025 và dưới 25% vào năm 2030; tỷ lệ nữ giám đốc, chủ doanh nghiệp, hợp tác xã đạt ít nhất 27% vào năm 2025 và 30% vào năm 2030.
Bình đẳng giới là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là nhiệm vụ trọng tâm của chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; vừa là mục tiêu vừa là cơ sở thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xây dựng xã hội ổn định và đồng thuận, phát triển bền vững đất nước. Do đó, xóa bỏ khoảng cách giới trong lĩnh vực kinh tế, lao động là cách thức để xóa đói, giảm nghèo bền vững và thúc đẩy tăng trưởng của quốc gia./.

Anh Tuyết

Tác giả: Quản trị viên